نسبت قد برای انتخاب دوچرخه بزرگسال

فواید دوچرخه‌سواری برای سلامتی بر کسی پوشیده نیست، اما نکات ریزودرشت زیادی در این ورزش مطرح هستند که باید به آن‌ها توجه شود، درغیراین‌صورت ممکن است شاهد نتیجه‌ای معکوس بر سلامتی باشیم. یکی از این نکته‌ها انتخاب سایز دوچرخه است. سایز نامناسب دوچرخه نه‌تنها می‌تواند دوچرخه‌سواری را از یک فعالیت لذت‌بخش و مفرح به فعالیتی آزاردهنده و خسته‌کننده تبدیل کند، بلکه ممکن است باعث آسیب‌دیدن بعضی از قسمت‌های درگیر بدن حین رکاب‌زدن مثل پاها، کمر، گردن و دست‌ها شود. خوشبختانه روش‌های ساده و درعین‌حال دقیقی برای انتخاب سایز دوچرخه وجود دارند که در این نوشتار به معرفی‌شان خواهیم پرداخت. با کمک‌گرفتن از این روش‌ها می‌توانید هنگام خرید دوچرخه، مناسب‌ترین دوچرخه از نظر سایز را با توجه به شرایط جسمی خودتان انتخاب کنید. با این نوشتار پیرامون راهنمای انتخاب سایز دوچرخه با مجله‌ی فروشگاه دوچرخه سواران همراه باشید.

راهنمای انتخاب سایز دوچرخه

در انتخاب سایز دوچرخه باید فاکتورهای قد، نوع دوچرخه، سبک دوچرخه‌سواری و گاهی سلیقه و ترجیح‌های خودتان را درنظر بگیرید. لازم است از اندازه‌ی قسمت‌های مختلف بدن‌تان، مثل قد، کشیدگی دست‌ها و ارتفاع داخلی پاها اطلاع داشته باشید و همچنین بدانید دوچرخه‌ها بر چه اساسی شماره‌گذاری می‌شوند. روش‌های مختلفی برای انتخاب اندازه دوچرخه وجود دارند که در هر یک از آن‌ها بعضی از این فاکتورها لحاظ می‌شوند. در ادامه با متدهای مختلف انتخاب سایز دوچرخه آشنا می‌شویم. اما قبل از آن باید بدانیم منظور از سایز دوچرخه چیست و دوچرخه‌ها بر چه اساسی سایزبندی می‌شوند. همچنین لازم است 6 سایز کلیدی بدن خودتان برای انتخاب اندازه‌ی مناسب دوچرخه را اندازه‌گیری کنید.

برای تعیین سایز دوچرخه اندازه‌ی قسمت‌های مختلف آن لحاظ می‌شود و ممکن است معیارهای یک کارخانه برای سایزبندی دوچرخه‌های‌اش با معیارهای کارخانه‌ی دیگر متفاوت باشد. اما درکل معمولاً اندازه‌ی دو قسمت از دوچرخه در تعیین سایز آن درنظر گرفته می‌شود:

1- اندازه‌ی Top Tube یا میله‌ی بالایی

2- اندازه‌ی Seat Tube

در تصویر زیر می‌توانید جایگاه این دو قسمت از دوچرخه را ببینید:

الف : اندازه‌گیری سایزهای کلیدی بدن برای انتخاب سایز مناسب دورچرخه

برای انتخاب مناسب‌ترین دوچرخه از نظر سایز بهتر است اندازه‌ی ارتفاع داخلی پاها، طول بازوها، طول دست‌ها در حالت کشیده، ارتفاع قد و اندازه‌ی بالاتنه را داشته باشید:

• منظور از ارتفاع داخلی پاها، فاصله‌ی فاق تا کف پا از داخل است. برای اندازه‌گیری ارتفاع داخلی، نزدیک دیوار بایستید به‌طوری‌که بین پاهای‌تان 15 تا 20 سانتی‌متر فاصله باشد. یک کتاب بزرگ با جلد سخت را بین پاهای‌تان قرار دهید. کتاب این‌جا نقش زین دوچرخه را ایفا می‌کند. جایی که عطف کتاب دیوار را تماس کرده را علامت بزنید و بعد اندازه‌ی آن علامت با زمین را اندازه بگیرید. این اندازه همان ارتفاع داخلی پاها یا inseam است.
• برای به‌دست‌آوردن طول بازوها مشت‌تان را ببندید و فاصله‌ی بین جایی که استخوان ترقوه به‌پایان می‌رسد تا وسط مشت‌تان را اندازه بگیرید. این اندازه نشان‌دهنده‌ی فاصله‌ی بین صندلی تا دسته‌های دوچرخه هنگام دوچرخه‌سواری است.
• برای محاسبه‌ی طول دست‌ها در حالت کشیده، دستان را در حالتی که کف دست‌ها باز است به اطراف باز کنید و آن را اندازه بگیرید.
• منظور از ارتفاع قد فاصله‌ی بین بالاترین قسمت سر تا کف پاهاست. با کم‌کردن طول دست‌ها در حالت کشیده از ارتفاع قد، ape index بدن‌تان به‌دست می‌آید که در ادامه بیشتر به نقش و کاربرد آن در انتخاب سایز دوچرخه می‌پردازیم.
• برای به‌دست‌آوردن ارتفاع ایده‌آل صندلی باید اندازه‌ی بالاتنه‌تان را هم داشته باشید. برای به‌دست‌آوردن اندازه‌ی بالاتنه فاصله‌ی بین جناغ سینه، درست زیر گردن، تا فاق را اندازه بگیرید.

ب : متدهای انتخاب اندازه دوچرخه

اما 2 متد اصلی برای انتخاب سایز دوچرخه وجود دارند که از قرار زیر هستند:

1- روش اول : سنجش اندازه‌ی دوچرخه بدون جداول اندازه‌گیری

این روش ساده‌ترین متد انتخاب سایز دوچرخه است. اگر به جدول‌های اندازه‌گیری دسترسی ندارید و حتی نمی‌دانید دوچرخه دقیقاً چه سایزی دارد، می‌توانید از این روش برای انتخاب سایز دوچرخه استفاده کنید.

برای انتخاب سایز مناسب دوچرخه در این روش ابتدا کنار دوچرخه بایستید. اگر صندلی دوچرخه درست زیر استخوان ران‌تان قرار گرفت، این دوچرخه احتمالاً دوچرخه‌ی مناسبی برای شماست.

در مرحله‌ی دوم و برای سنجش دقیق‌تر، طوری روی دوچرخه بایستید که هر پا در یک سمت قرار بگیرد و صندلی دوچرخه هم با پشت‌تان تماس داشته باشد.

در این حالت باید بین فاق پاها و میله‌ی بالایی دوچرخه‌ حدود 3.8 تا 5 سانتی‌متر (1.5 تا 2 اینچ) فاصله باشد. اگر به وسیله‌ی اندازه‌گیری دقیقی دسترسی ندارید، می‌توانید به‌صورت تقریبی این فاصله را بسنجید. درصورتی‌که 2 تا 3 انگشت بین میله‌ی بالایی دوچرخه و فاق پاها فاصله باشد این دوچرخه احتمالاً برای‌تان مناسب است.

دقت داشته باشید که اگر قصد انتخاب دوچرخه‌ای را دارید که میله‌ی بالایی آن شیب ندارد، فاصله‌ی بین میله با فاق باید به اندازه‌ی 2.05 سانتی‌متر (1 اینچ) باشد.

این اندازه‌ها در دوچرخه‌های کوهستان 5 تا 10.16 سانتی‌متر (2 تا 4 اینچ) یا 4 انگشت تا اندازه‌ی کامل یک دست تعریف می‌شوند.

در مرحله‌ی بعد از یک نفر بخواهید فرمان دوچرخه را طوری نگاه دارد تا از ثابت‌بودن دوچرخه مطمئن باشید. بعد با یکی از پاها پدال دوچرخه را پایین ببرید، تا جایی که به پایین‌ترین حالت از چرخه‌‌اش برسد. در این حالت باید زانوی شما مقدار کمی خم باشد، اگر چنین باشد این دوچرخه از نظر اندازه برای‌تان مناسب است. اگر زانو خیلی زیاد خم شده باشد، یا نه‌تنها خم نشده باشد، بلکه کشیده هم باشد، دوچرخه مناسب شما نیست و هنگام رکاب‌زدن با آن به مشکل برمی‌خورید.

درصورتی‌که قد و اندازه‌ی داخلی پا به اندازه‌ای‌ هستند که شما را بین انتخاب دو سایز دوچرخه قرار می‌دهند، بهتر است برای داشتن انتخاب دقیق‌تر از معیار ape index برای انتخاب دقیق‌تر کمک بگیرید.

همان‌طور که اشاره کردیم با کم‌کردن طول دست‌ها در حالت کشیده از قد، معیار ape index به‌دست می‌آید. درصورتی‌که طول دست‌ها در حالت کشیده از قدتان بیشتر باشد، این معیار مثبت خواهد بود و اگر طول دست‌ها در حالت کشیده از قدتان کمتر باشد، این معیار منفی می‌شود.

اگر ape index مثبت داشتید باید از بین دو سایز دوچرخه‌ای که در انتخاب آن‌ها مانده‌اید، دوچرخه‌ی بزرگ‌تر را انتخاب کنید و اگر ape index منفی داشتید باید دوچرخه‌ی کوچک‌تر را انتخاب کنید.

2- روش دوم : انتخاب سایز با اندازه‌ی داخلی پاها و جداول

اندازه‌ی فریم دوچرخه برابر با فاصله‌ی بین مرکز زنجیر چرخ تا بالای لوله‌ای است که صندلی دوچرخه را نگاه می‌دارد. این اندازه به‌صورت (C/T) نشان داده می‌شود. اندازه‌ی فریم دوچرخه معمولاً با واحد اینچ روی لوله‌ی اصلی دوچرخه درج می‌شود. گاهی فریم دوچرخه‌ها، درست مثل پوشاک، با حروف اختصاری S، M، l، XL، XXL نشان داده می‌شوند. بعد از این‌که ارتفاع قد و طول داخلی پاها را اندازه گرفتید، می‌توانید با استفاده از جداول مخصوص مربوط به سایز فریم دوچرخه و این اندازه‌ها بهترین دوچرخه از نظر سایز را انتخاب کنید.

اگر به این جداول دسترسی نداشتید، برای این‌که بدانید آیا اندازه‌ی فریم دوچرخه برای‌تان مناسب است یا نه، باید اندازه‌ی فاق تا زمین را به‌سانتی‌متر اندازه بگیرید و آن را در عدد 0.658 ضرب کنید. عدد به‌دست‌آمده فریم مناسب شما برای دوچرخه‌ی شهری است. اگر می‌خواهید دوچرخه‌ی جاده یا کوهستان بخرید اندازه‌ی داخلی پاها را به‌ترتیب در 0.7 و 0.66 ضرب کنید تا فریم دوچرخه‌ی مناسب را به دست آورید.

چند نکته در انتخاب سایز مناسب دوچرخه

علاوه بر این روش‌ها بعضی نکات می‌توانند شما را از انتخاب اندازه‌ی دوچرخه‌ی مناسب مطمئن کنند:

1- ارتفاع دوچرخه باید به‌صورتی باشد که بتوانید حین نشستن روی دوچرخه زمین را با انگشتان‌تان لمس کنید.

2- صندلی دوچرخه باید طوری قابل‌تنظیم باشد که هنگام رکاب‌زدن زانوهای‌تان تقریباً صاف و تنها کمی خم باشند.

3- زانوها و پاهای‌تان نباید با فرمان و چرخ جلو تماس داشته باشند.

4- بهتر است بعد از انتخاب سایز دوچرخه آن را امتحان کنید و آن‌قدر با آن دوچرخه‌سواری کنید که مطمئن شوید با دوچرخه راحت هستید.